Satış sözleşmesi, satıcının, satılan malın zilyetliğini ve mülkiyetini alıcıya devretme, alıcının ise bu devre karşılık bedel ödeme borcunu üstlendiği bir sözleşme türüdür. Temelde her iki taraf da sözleşme çerçevesinde birbirine karşı yükümlülükler üstlenir. Satıcının borcu, malı teslim etmek ve mülkiyetini alıcıya devretmekken, alıcı ise malın bedelini ödemekle yükümlüdür. Bu sözleşme, Türk Borçlar Kanunu’nda düzenlenmiş olsa da, ticari satımın özel olarak Borçlar Kanunu veya Ticaret Kanunu'nda net bir şekilde tanımlanması söz konusu değildir. Ancak ticari satım, genellikle tekrar satmak ve kar elde etmek amacıyla yapılan satışlar olarak kabul edilir. Yani, malı alan kişinin tacir olması, ticari satım için bir karine teşkil eder ve bu satımlar ticari faaliyetler kapsamında değerlendirilir.
Satış sözleşmesinin esaslı unsurları, satım konusu, satım bedeli ve tarafların anlaşmasıdır. Satım konusu, genellikle mal, hizmet veya gayrimenkul olabilir. Bu unsurlar, tarafların hak ve yükümlülüklerini belirleyen temel unsurlar olup, sözleşmenin geçerliliği için şarttır. Satım bedeli, malın veya hizmetin karşılığında alıcı tarafından ödenmesi gereken tutardır ve bu tutar, tarafların serbest iradelerine göre belirlenir. Tarafların karşılıklı anlaşması, satış sözleşmesinin bağlayıcı olabilmesi için gerekli bir unsurdur. Bu anlaşma, tarafların yükümlülüklerini ve haklarını belirleyen temel belgedir.
Satış Sözleşmesinin Esaslı Unsurları ve Ticari Satım
Satış sözleşmesinin özel bir şekil şartı bulunmamaktadır. Ancak, satım konusu gayrimenkul olduğunda, Türk Medeni Kanunu gereği, gayrimenkul satımlarının resmi şekilde tapuda yapılmadıkça geçerli olmayacağı ifade edilmiştir. Bu durum, gayrimenkul satışlarının resmi makamlar tarafından onaylanmasını ve tescil edilmesini gerektirir.
Satış sözleşmesi, aynı zamanda ivazlı bir sözleşmedir, yani her iki taraf da birbirine karşı borç yükümlülükleri taşır. İvazlılık, sözleşmeye karşılık alınıp verilen karşılıklar arasında bir denge olmasını ifade eder. Bu özellik, satış sözleşmesinin karşılıklı hak ve yükümlülükler doğuran bir anlaşma olduğunu gösterir. Ayrıca satış sözleşmesi, ani edimli bir sözleşme olup, satımın konusu yerine getirildikten sonra sözleşme sona erer. Bu da satışın tamamlanmasının ardından tarafların yükümlülüklerinin yerine getirilmiş sayıldığı anlamına gelir.
Ticari satımda ise, satışlar genellikle iş dünyasında, tekrar satış yapmak ve kar elde etmek amacıyla yapılır. Ticari satım, yalnızca malın alıcıya satılması değil, aynı zamanda malın ticaret amacıyla yeniden satılması sürecini de kapsar. Bu tür satışlarda, taraflar genellikle ticaret yapma niyetindedir ve bu satışlar ticaret kanunları çerçevesinde değerlendirilir. Satış sözleşmesi, taraflar arasında güçlü bir ticari ilişki kurarak, malın alınıp satılması sürecini düzenler. Bu düzenleme, ticaretin güvenli ve düzenli bir şekilde gerçekleşmesini sağlar.
Sonuç Liman hukuk bürosu olarak, satış sözleşmesi, hem ticari hem de özel hayatta yaygın olarak kullanılan önemli bir sözleşme türüdür. Satış sözleşmesinin temel esaslarına dikkat edilmesi, tarafların hak ve yükümlülüklerini koruyarak sözleşmenin geçerliliğini sağlamaktadır. Ticari satımlar ise özellikle ticaret hayatında önemli bir yer tutar ve kar elde etmek amacıyla yapılan işlemler olarak değerlendirilir.